1. Vitale kernen

We hebben in 2024 219 vergunningen verleend. Dat maakt dat we sinds de vaststelling van het Masterplan Wonen inmiddels 922 woningen hebben vergund. Daarmee liggen we ruim op koers. Sinds 2021 zijn er 702 woningen ook daadwerkelijk gerealiseerd.
We hebben een rijkssubsidie van € 2,4 miljoen toegekend gekregen voor de projecten ‘t Maoleveld en d’n Crouwel in Sevenum.

In 2024 zijn we gestart met een uitgebreid woononderzoek dat belangrijke input gaat leveren voor het nieuwe Volkshuisvestingsprogramma voor de periode 2026-2031.

We hebben nieuwe samenwerkingsafspraken gemaakt met de woningcorporaties en huurdersbelangenverenigingen voor 2025 en 2026. In de regio is gewerkt aan het actualiseren van de Woondeal en het opstellen van een huisvestingsverordening.

Woonwagenstandplaatsen
Het college heeft in 2024 het participatieplan vastgesteld en gekozen om in Meerlo de bestaande woonwagenlocatie uit te breiden met 2 extra plekken. De participatie en onderzoeken voor de benodigde ruimtelijke procedure voor de locatie Meerlo zijn opgestart. Eind 2024 heeft het college besloten om in Sevenum een nieuwe locatie te ontwikkelen met in totaal 8 woonwagenstandplaatsen. Dit om de bestaande 3 standplaatsen aan de Van Vlattenstraat naar de nieuwe locatie te verplaatsen. Om te bepalen waar we woonwagenstandplaatsen in Horst en Sevenum toevoegen, is een onafhankelijk locatieonderzoek uitgevoerd. Het is nog niet gelukt een keuze te maken voor de locaties. Dit komt omdat we in Horst een verandering in de behoefte zien en het een complex proces is om tot een geschikte locatie te komen. We staan op het punt om een keuze te maken. In Sevenum is een locatie op het oog, maar zijn wij nog in gesprek met de grondeigenaar om afspraken te maken.

Flexwonen
We hebben in 2024 een rijkssubsidie ‘Stimuleringsregeling Flex- en Transformatiewoningen’ ontvangen voor de flexwonen locaties in America en Horst. Voor de locatie in Meerlo vragen we deze aan zodra de volgende tranche opent. Woningbouwers zijn geselecteerd en een voorlopige gunning is verleend aan twee woningaanbieders. Een concept verhuurovereenkomst is overeengekomen met Wonen Limburg. De omgevingsvergunning voor de locatie America is aangevraagd en de omgevingsvergunning voor de locaties Horst en Meerlo zijn verder voorbereid.

We hebben in 2024 gewerkt aan een goede bereikbaarheid van voorzieningen, een sterke infrastructuur in en tussen onze kernen en de verkeersveiligheid. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor vitale kernen. Wat hebben we nog meer gedaan:

• We hebben geïnvesteerd in het behoud en de kwaliteit van onze wegen;
• Onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd in diverse kernen. Onder andere Sevenum, Grubbenvorst, America, Meterik en het buitengebied;
• Onderhoud (op basisniveau) aan de wegen uitgevoerd om deze gedurende de maximale levensduur functioneel en veilig te houden;
• Een nieuw wegbeheerplan 2024 - 2027 vastgesteld;
• Geïnvesteerd in de belangrijkste knelpunten op het gebied van onderhouden wegen, verkeersveiligheid en verduurzaming van mobiliteit. denk hierbij aan:
• Aanpassingen in de infrastructuur voor de transitie van fossiele brandstoffen naar alternatieven zoals elektrisch rijden;
  • Fysieke aanpassingen zoals betere voorzieningen voor de langzame verkeersdeelnemers t.b.v. de overstap van auto naar actieve mobiliteit (lopen en fietsen) en OV;
  • Verkeersmaatregelen om de hinder voor de omgeving door autoverkeer (fijnstof, geluid etc.) te verminderen.
  • De gebiedsontsluitingsweg (GOW 30) is een nieuwe wegcategorie die tussen de huidige 30- en 50 kilometerzonewegen ligt. Voor de invoering hiervan hebben we grote infrastructurele veranderingen doorgevoerd, zoals het aanpassen van de bestekken en het verlagen van de maximumsnelheid van 80 km/h naar 60 km/h waar dat mogelijk is. Deze verlaging van 80 naar 60 km/h is in 2024 uitgevoerd in Grubbenvorst en op de route tussen Grubbenvorst en Broekhuizen."
  • Het terugdringen van de risico’s van vracht- en landbouwverkeer in onze kernen.
  • Ook hebben we door middel van bewustwordingscampagnes het gedrag van verkeersdeelnemers onder de aandacht gebracht.
  • Regionaal is vanuit Trendsportal geïnvesteerd in de verduurzaming van mobiliteit, waaronder in de logistieke aanpak, fietsstimulering en duurzaam leervervoer.
  • Ook is in 2024 een nieuw Mobiliteitsprogramma vastgesteld met bijbehorend uitvoeringsprogramma.

In 2024 zijn er voor het eerst subsidies verstrekt op basis van het nieuwe subsidiekader "Samen werken aan vitale gemeenschappen" en de nieuwe subsidieregelingen. Dit op basis van de uitgangspunten gelijkwaardigheid en vertrouwen. Door de manier waarop de regelingen zijn ingericht hebben we regels tussentijds  bij kunnen stellen. Zo zijn verenigingen en (vrijwilligers)organisaties er niet op achteruit gaan. Voor enkele verenigingen en (vrijwilligers)organisaties was in 2024 een financiële overgangsregeling van toepassing. Voor alle regelingen zijn we in 2024 binnen het gestelde subsidieplafond gebleven.

Ook is het herijkte accommodatiebeleid in 2024 vastgesteld. In dit accommodatiebeleid staan niet de gebouwen centraal, maar de activiteiten die plaatsvinden in de accommodatie en de meerwaarde hiervan voor het dorp en/of gemeenschap. Het uitgangspunt is dat de activiteit leidend is en de accommodatie volgend.

Daarnaast is de bijbehorende Subsidieregeling investeringssubsidies maatschappelijke accommodaties gemeente Horst aan de Maas vastgesteld. Hierin staan de inhoudelijke en financiële kaders om in aanmerking te komen voor subsidie voor de bouw, renovatie, uitbreiding, verduurzaming van en groot onderhoud aan maatschappelijke accommodaties. Deze subsidieregeling is met ingang van 1 januari 2025 ingegaan.

Ken de dorpen
In 2024 zijn we gestart om de dorpen te leren kennen en om een dorpsfocus te maken met de dorpen. Dat geeft inzicht, maar vraagt ook om een andere manier van werken. Een gebiedsgerichte manier van werken waarbij we onderdeel willen zijn van het dorp en werken in partnerschap aan een vitale toekomst voor elk dorp. De basis is gelegd en in 2025 gaan we dit verder uitbouwen met gebiedsmakelaars die in de dorpen zichtbaar zijn en de spil vormen tussen gemeente en de dorpen.

We hebben in 2024 uitvoering gegeven aan het plan van aanpak Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Concreet betekent dit dat alle activiteiten en werkzaamheden die hebben plaatsgevonden in het teken stonden van het ontwikkelen van een samenhangende lokale aanpak op het gebied van gezondheid, sport en bewegen én sociale basis.

In 2024 is uitvoering gegeven aan het Transitieplan Sport aan de Maas. Concreet betekent dit dat alle werkzaamheden die hebben plaatsgevonden in het teken stonden van de beweging: van zorg naar gezondheid, van genezen naar preventie, van kwetsbaar naar vitaal en van aan de kant staan naar inclusief. Hierbij is onder meer intensief samengewerkt met alle basisscholen, het Dendron College, Kinderopvang 't Nest, De Zorggroep, Dichterbij en PSW. Voor inwoners met een beperking is het o.a. mogelijk gemaakt om deel te nemen aan lokale evenementen, zoals het 'prikkelarm' schaatsen en deelname aan de Urban run tijdens 't Rundje um ut Hundje.

Alle kinderen uit de groepen 3, 4 en 7 zijn gescreend op hun motoriek. Kinderen met een motorische achterstand hebben een tijdelijk aangepast beweegprogramma aangeboden gekregen van onze sportconsulenten. Dat programma is ook uitgevoerd bij SOOOOL (Dendron). Tevens is waar nodig bij deze kinderen ondersteuning geboden bij een passende sportkeuze via de inzet van onze beweegmakelaar.

Voor de doelgroep ouderen uit Horst aan de Maas zijn vitaliteitsbijeenkomsten georganiseerd in diverse dorpen. Het primaire doel hiervan is ouderen met een valrisico te screenen en door te verwijzen naar een valtraining. 'Bijvangst' van deze bijeenkomsten is echter dat een groot gedeelte van de bezoekers van deze bijeenkomsten vervolgens gestimuleerd werd om meer te gaan bewegen. Met inzet van de beweegmakelaar zijn ouderen waar nodig verwezen naar een passend beweegaanbod.

Daarnaast is afgelopen jaar in enkele dorpen ook ingezet op 'veilig fietsen', via het programma Doortrappen.
Vanuit de sociale basis is er zowel regionaal als lokaal verder gebouwd aan vitale gemeenschappen, waaronder de doorontwikkeling van de ketenaanpak Welzijn op Recept. Ook is de ontwikkeling van regionale projecten gestimuleerd. Denk hierbij aan het vormen van ondersteunende netwerken of cirkels van informele zorgverleners in de buurten en wijken waar de 65 plussers wonen en het ontwikkelen van de veerkracht en talent van jongeren.

• In 2024 is het huidige cultuurbeleid geëvalueerd door middel van het inzetten van een verenigingsmonitor en een inwonersonderzoek. De resultaten zijn samengevat en verwerkt in een infographic. Tijdens de culturele netwerkbijeenkomst zijn we hierover in gesprek gegaan met het lokale veld. Alle input heeft geleid tot een nieuw cultuurprogramma 2030 dat we (naar verwachting) begin 2025 vaststellen.
  
• In 2024 is ook de samenwerking versterkt met IN! Horst aan de Maas en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Samen met partners uit het sociaal domein heeft er een verdieping- en inspiratie dag plaatsgevonden op het thema cultuur als middel, door middel van de Cultuursafari. Dit vormt de basis voor het uitwerken van 2 concrete projecten waarbij we cultuur als middel inzetten en een bijdrage levert aan de (netwerk)beweging van IN! Horst aan de Maas.
  
• In 2024 is een volledige inventarisatie uitgevoerd van het erfgoed in Horst aan de Maas. Daarmee is voor archeologie, cultuurlandschap, historische stedenbouw en bouwkunst inzichtelijk gemaakt welke waarden aanwezig zijn en welke kwaliteiten deze vertegenwoordigen. De inventarisatie is voorbereid en gedeeld met erfgoedpartners en is nu al een bron van inspiratie voor verder onderzoek en de ontsluiting van erfgoed. De inventarisatie staat aan de basis van het erfgoedbeleid: op basis hiervan hebben we inhoud gegeven aan de ambities, doelen en keuzes in de concept-omgevingsvisie. In 2025 wordt het erfgoedbeleid op het niveau van het programma onder de Omgevingswet vastgesteld en de uitvoering gestart. Zodat we in 2026 werken conform de vereisten van de Omgevingswet en inzichtelijk hebben welke subsidie- en stimuleringsmaatregelen haalbaar zijn ten behoeve van het behouden, herstellen en versterken van het erfgoed.
  
• In 2024 is de Bibliotheekorganisatie versterkt en geprofessionaliseerd, mede dankzij de specifieke uitkering robuuste bibliotheek. Daarnaast is gestart met de planontwikkeling voor een gemeente breed informatiepunt in de bibliotheek en is de eerdere investering in de programma's Bibliotheek op School en Boekstart verder afgerond.